Verdygo-community groeit: op weg naar landelijke standaardisatie

Vier nieuwe waterschappen sluiten zich aan bij het Verdygo-concept

De Verdygo-community, in 2024 gestart met vijf waterschappen, staat voor een flinke uitbreiding. Vier collega-waterschappen hebben zich bereid getoond aan te sluiten bij dit samenwerkingsverband. Met hun toetreding groeit de community van vijf naar negen partijen – bijna de helft van alle waterschappen in Nederland – en krijgt de beweging naar een nationale standaard voor waterzuiveringen meer kracht. Deze ontwikkeling onderstreept het belang van standaardisatie in de watersector en luidt een nieuwe fase in van sectorbrede samenwerking.

De watersector staat immers voor grote uitdagingen op het gebied van klimaatverandering, duurzaamheid en vernieuwing. Traditionele rioolwaterzuiveringsinstallaties zijn vaak uniek ontworpen en moeilijk aan te passen aan nieuwe eisen. Een brede coalitie rond één modulaire standaard, zoals Verdygo, biedt een toekomstbestendige oplossing. Uniformiteit in ontwerp en werkwijze maakt snelle innovaties en grootschalige aanpassingen mogelijk, wat cruciaal is om de sector wendbaar te houden in de komende jaren.

Verdygo op weg naar een nationale standaard

Eind mei 2024 lanceerden Waterschap Vallei en Veluwe, Waterschap Rivierenland, Hoogheemraadschap Rijnland, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en Waterschapsbedrijf Limburg gezamenlijk de Verdygo-community​. In Tiel tekenden de bestuurders van deze vijf organisaties een samenwerkingsovereenkomst om het Verdygo-concept – een modulair ontwerp- en bouwsysteem voor rioolwaterzuiveringen – verder te ontwikkelen en toe te passen​. Zoals de initiatiefnemers het verwoorden: “standaardisatie en modulair denken zijn de hoekstenen van de toekomstige zuivering”​. Met andere woorden, het Verdygo-concept moet uitgroeien tot de nieuwe norm voor waterzuiveringen in Nederland​.

Verdygo staat voor een bovengrondse, flexibele en gestandaardiseerde manier om afvalwaterzuiveringen te bouwen​. In plaats van traditionele, in beton gegoten installaties, wordt gewerkt met compacte modules (denk aan containers met apparatuur) die eenvoudig als bouwstenen aan elkaar worden gekoppeld​. Deze plug-and-play-aanpak geldt als een nieuwe manier van denken in de watersector​. Het concept is circa acht jaar geleden bedacht door Waterschapsbedrijf Limburg en wordt nu, door de Verdygo-community, breder in de sector omarmd als potentieel nationale standaard.

Inmiddels staan vier extra waterschappen klaar om zich bij de community aan te sluiten. Daarmee groeit het aantal deelnemers naar negen, wat de status van Verdygo als landelijke beweging verder bevestigt. Steeds meer regionale waterbeheerders herkennen de voordelen van deze uniformiteit. Het draagvlak uit verschillende delen van het land vergroot de kans dat Verdygo uitgroeit tot dé standaard werkwijze in de sector. Iedere nieuwe toetreding betekent immers dat er weer een regio bijkomt die op dezelfde gestandaardiseerde wijze gaat ontwerpen en bouwen. Dit brengt een nationale standaardisatie binnen handbereik en zet aan tot verdere professionalisering van de waterzuiveringspraktijk.

Bestuurders van de vijf initiatief-waterschappen bekrachtigen de Verdygo-samenwerking op 28 mei 2024. De ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst markeerde de start van de Verdygo-community.

Standaardisatie als motor voor efficiëntie en innovatie

De keuze voor standaardisatie in de waterzuivering is niet alleen een theoretisch ideaal, maar levert concrete voordelen op in de praktijk. Doordat Verdygo werkt met gestandaardiseerde modules, kan voor nieuwe zuiveringsprojecten gebruik worden gemaakt van bestaande ontwerpblokken in plaats van telkens vanaf nul te beginnen. Dit heeft een aantal belangrijke effecten:

• Snellere realisatie: door standaardisatie is de ontwerp- en bouwtijd van nieuwe installaties aanzienlijk korter​. Zo werd de rioolwaterzuivering Weert (Waterschapsbedrijf Limburg) in Verdygo-stijl volledig herbouwd in slechts 11 maanden​– een uitzonderlijk tempo voor zo’n project.

• Lagere kosten: gestandaardiseerde oplossingen verlagen de jaarlijkse kosten voor bouw, onderhoud en bediening aanzienlijk (een lagere Total Cost of Ownership)​. Investeringen worden efficiënter benut doordat modules en ontwerpen herbruikbaar zijn over projecten heen.

• Herbruikbaarheid en flexibiliteit: de modulaire bouwstenen (pompen, tanks, etc.) zijn makkelijk te verplaatsen en opnieuw in te zetten​. Neem een installatie of onderdeel tijdelijk buiten gebruik, dan kunnen de vrijgekomen modules elders worden toegepast. Moet de capaciteit ergens omhoog, dan worden extra modules bijgeplaatst​.

• Snel inspelen op ontwikkelingen: Dankzij de compacte, plug-and-play modules kan een zuivering eenvoudig worden aangepast aan veranderende omstandigheden​. Innovaties in zuiveringstechnologie of strengere milieueisen kunnen sneller worden geïmplementeerd omdat nieuwe moduletypes eenvoudig in de bestaande standaard kunnen worden ingepast.

Deze punten maken duidelijk dat een gestandaardiseerde aanpak fungeert als motor voor innovatie. Waar voorheen maatwerk-zuiveringen telkens langdurige ontwerpprocessen kenden, kunnen waterschappen nu veel sneller opschalen of bijsturen. Standaardisatie versnelt niet alleen het bouwproces, maar versnelt ook de adoptie van nieuwe technieken. Doordat alle deelnemers dezelfde bouwstenen gebruiken, kan een innovatie bij één waterschap zich als een olievlek verspreiden naar anderen, zonder uitgebreide aanpassingen per locatie. Dit voorkomt dat elk waterschap afzonderlijk het wiel moet uitvinden en verkort de doorlooptijd van ontwikkeling tot realisatie van verbeteringen in de waterketen.

De modulaire Verdygo-installatie op rwzi Weert. Dankzij gestandaardiseerde bouwstenen kunnen installaties flexibel worden uitgebreid of aangepast aan nieuwe eisen.

Brede samenwerking leidt tot uniforme werkwijzen

Een belangrijke meerwaarde van de uitgebreide Verdygo-community is de intensieve samenwerking tussen de deelnemende waterschappen. Waar vroeger iedere organisatie zijn eigen ontwerpprincipes en werkwijzen hanteerde, werken nu verschillende regio’s samen aan één uniforme aanpak. De focus van deze samenwerking ligt op het delen van kennis en kunde, en gezamenlijk nieuwe modules ontwikkelen en toepassen​. Ook het beheren en doorontwikkelen van bestaande modules gebeurt in overleg, zodat iedereen profiteert van elkaars ervaringen​. Deze brede samenwerking vergroot de slagkracht: door krachten te bundelen kunnen de waterschappen sneller en efficiënter oplossingen vinden voor gedeelde uitdagingen.

Uniforme werkwijzen in de watersector zorgen ervoor dat projecten en processen beter op elkaar aansluiten. Wanneer meerdere waterschappen dezelfde standaardprocedures en -technologie hanteren, wordt het uitwisselen van personeel, expertise en middelen eenvoudiger. Een ingenieur of operator kan makkelijker bij een ander waterschap aan de slag, omdat de installatieprincipes vergelijkbaar zijn. Daarnaast schept het richting leveranciers duidelijkheid: de markt weet waar de sector als geheel naartoe wil, wat innovatie door marktpartijen stimuleert. Bijvoorbeeld, als alle betrokken waterschappen aangeven behoefte te hebben aan een gestandaardiseerde nabehandelingsmodule voor medicijnresten, kan de markt gerichter zo’n module ontwikkelen die vervolgens overal inpasbaar is.

De gezamenlijke koers richting één standaard maakt de hele sector wendbaarder en robuuster. Toekomstbestendigheid is hierbij het sleutelwoord. De deelnemende waterbeheerders zien Verdygo als een effectief middel om hun circulaire en duurzame ambities waar te maken​. Klimaatverandering, bevolkingsgroei en verscherpte regelgeving (bijvoorbeeld de nieuwe Europese kaders voor afvalwater) vragen om snel aanpasbare zuiveringscapaciteit​. In een uniforme aanpak kunnen zulke aanpassingen gecoördineerd en tijdig worden doorgevoerd. Waar één waterschap tegen een nieuw probleem aanloopt – denk aan strengere lozingseisen of een piek in extreme neerslag – kan de oplossing die binnen Verdygo wordt ontwikkeld meteen door de anderen worden overgenomen. Zo staat de sector als geheel sterker tegenover de grote opgaven op het gebied van waterkwaliteit, klimaatadaptatie en vernieuwing​.

Conclusie

Met de toetreding van vier nieuwe waterschappen zal de Verdygo-community uitgroeien tot een krachtig landelijk collectief. Deze stap ondersteunt expliciet de beweging richting nationale standaardisatie: wat begon met vijf pioniers, ontwikkelt zich nu tot een brede coalitie die bijna de helft van alle waterschappen omvat. Die brede deelname brengt uniformiteit in werkwijzen en versnelt innovaties in de watersector.

Kortom, de uitbreiding van de Verdygo-community is een mijlpaal op weg naar uniforme, toekomstbestendige waterzuiveringen in heel Nederland. De gedeelde standaard belooft kortere bouwtrajecten, lagere kosten en een grotere wendbaarheid – concrete voordelen die de hele sector ten goede komen en bijdragen aan een duurzame waterketen voor de toekomst.